Achteraf betalen krijgt steeds meer kritiek
Achteraf betalen komt steeds meer in opspraak. Bedrijven als Klarna, Riverty (Afterpay), Billink wordt verweten dat er aan de producten die zij aanbieden veel risico’s kleven. Achteraf betalen is populair omdat het heel eenvoudig is om producten te bestellen, zonder direct te betalen. Geheel kosteloos, zo lijkt het.
Maar, veel bedrijven die het aankoopbedrag voorschieten, verdienen flink aan de boetes die volgen als de rekening te laat wordt betaald. Eén op de vijf consumenten heeft wel eens een betaling gemist en daardoor dus een boete ontvangen. Rechters en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) dringen aan op meer regelgeving. De NOS sprak in het programma Nieuwsuur met de AFM en Justitie. Het verdienmodel van bedrijven zoals Klarna liegt er niet om: ze krijgen een vergoeding van de winkelier en verdienen als klanten te laat betalen.
Geen bescherming van consument
De inkomsten uit boetes kunnen flink oplopen; bij Klarna tot wel 40% van de omzet. Daniëlle de Jager van AFM: "We denken dat daar ook wel een prikkel inzit: er is niet veel belang bij het goed informeren van je klanten over de betalingstermijn en de hoogte van de kosten". Bovendien wijst het onderzoek uit dat veel aanbieders er weinig aan doen om consumenten te beschermen, zo kunnen er veel bestellingen tegelijkertijd worden geplaatst en worden consumenten pas geweerd van het gebruik wanneer ze in het incassotraject zitten. Vooral jongeren blijken hier gevoelig voor. “De beste klant is er een die betaalt, maar het liefste wel te laat,” zo lijkt het volgens De Jager.
Goede voorbeelden
Aan het rapport van de AFM hebben onder meer de betaalmethoden Klarna, Riverty, Billink, Tinka en in3 deelgenomen. Hoewel er dus zeker bepaalde risico’s kleven aan de betaaloplossingen, zijn er ook aanbieders die het volgens het rapport wel goed doen. In het AFM-rapport blijkt dit vooral bij nieuwere betaalmethoden, zoals uitgesteld betalen in 3 delen, zonder rente. Het Nederlandse bedrijf in3 heeft zich hier als eerste op de Nederlandse markt in gespecialiseerd en het verdienmodel is heel transparant: enkel via webwinkels die een commissie betalen.
Achteraf betalen is doorgeslagen
Hans Langenhuizen, CEO van in3, geeft commentaar op alle berichtgeving: “BNPL (Buy Now Pay Later) lijkt een beetje te zijn doorgeslagen en lijkt daar nu ook echt schade van te ondervinden. In bepaalde sectoren, waaronder fashion, is achteraf betalen de norm geworden". Een onderbelichte keerzijde van achteraf betalen zijn de grote hoeveelheden retourzendingen die het oplevert. Dit kost een winkelier veel geld. Deze ‘retourcultuur’ werkt consumeren in de hand. Jaarlijks worden er in Europa miljarden euro’s aan bruikbare goederen zoals kleren en elektronica vernietigd, omdat dat goedkoper is dan geretourneerde of onverkochte artikelen opnieuw in distributie te brengen. “Daar doen wij niet aan mee. Wij sluiten bewust productcategorieën uit die naar onze mening niet passen bij uitgestelde betaling. Omdat wij geld verdienen wanneer de consument netjes betaalt, bieden we onze service alleen aan in markten die passen bij onze dienstverlening. Wij zijn heel blij dat de Europese Commissie zich beraadt over wetgeving van BNPL,” besluit Langenhuizen.
Europees ingrijpen
De Europese Commissie heeft voorgesteld om BNPL te reguleren binnen de Richtlijn Consumentenkrediet (CCD). Als dit daadwerkelijk gaat gebeuren zullen BNPL-aanbieders moeten voldoen aan verschillende eisen op het vlak van onder meer informatiever¬strekking, kredietwaardigheidstoets en achterstandsbeheer. Gezien de risico’s van BNPL vindt ook de AFM het nodig om met regulering van BNPL de bescherming van consumenten die gebruik maken van dit product te vergroten.
