De 7-jarige gids door de AI-revolutie

"Imagination is more important than knowledge." Einsteins woorden klinken vandaag profetischer dan ooit. Want terwijl we decennialang hebben geïnvesteerd in de 24-uurs kenniseconomie – en daarvoor zelfs onze industrie hebben opgegeven – is in één grote schokgolf de waarde van kennis gedecimeerd. AI heeft kennis tot commodity gemaakt. Alles wat we weten ligt nu onder promptbereik.

De kennisbubbel is gebarsten

Laten we eerlijk zijn: we hebben met z'n allen gewed op het verkeerde paard. Jarenlang hebben we onze kinderen volgestopt met feiten, data en protocollen. We hebben complete generaties opgeleid tot wandelende Wikipedia's. En nu? Nu doet ChatGPT in milliseconden wat een hoogopgeleide professional vroeger uren kostte. De kenniseconomie waar Nederland alles op heeft ingezet, is in één klap nutteloos geworden.

"Verbeelding is de nieuwe valuta in een wereld waar kennis gratis is"

Maar hier komt het: terwijl we krampachtig proberen AI een plek te geven in de wereld zoals we die kennen, missen we het grotere plaatje. We projecteren onze huidige werkwijzen, productieprocessen en consumptiepatronen op deze nieuwe technologie. We denken in termen van efficiëntie, optimalisatie en automatisering van bestaande processen. Verder reikt ons voorstellingsvermogen niet.

De menselijke evolutie versus de technologische revolutie

Dat is niet zo gek. De mens evolueert, technologie revolutioneert. Ons brein heeft millennia nodig voor fundamentele veranderingen, terwijl AI exponentieel groeit. Het vraagt een menselijke superpower om goed om te gaan met de superpower van AI.

En die superpower? Die hadden we al. Als kind.

Het NASA-onderzoek van George Land uit 1968 onthult een pijnlijke waarheid: als 5-jarigen zijn 98% van ons creatieve genieën. Op ons tiende? Nog maar 30%. Als volwassenen houden we er amper 2% van over. Het onderwijssysteem – ironisch genoeg ontworpen om ons slimmer te maken – heeft ons systematisch onze belangrijkste gave afgeleerd: het vermogen om buiten bestaande kaders te denken.

Tommy als kompas

Bij Kaliber Interactive hebben we dit al 27 jaar begrepen. Tommy, de 7-jarige gids in ons logo, is geen nostalgisch ornament. Hij herinnert ons er dagelijks aan: hier woont het échte genie. In die ongeremde blik, die 'waarom niet?'-mentaliteit, die weigering om conventies te accepteren.

Tommy stelt de vragen die wij niet meer durven stellen. Waarom moet een kantoor er zo uitzien? Waarom werken we van 9 tot 5? Waarom bestaat geld? Waarom kunnen computers niet gewoon vrienden zijn? Het zijn precies deze naïeve-maar-geniale vragen die we nodig hebben om AI's ware potentieel te ontsluiten.

De verbeeldingskracht als nieuwe valuta

Waar AI veelal als holy grail wordt gepresenteerd – de oplossing voor al onze problemen – zien wij het anders. AI is een kracht die we moeten combineren met alles wat we weten (en vooral: nog niet weten) van wetenschap, psychologie, sociologie en menselijk gedrag. Maar dan wel door de lens van een 7-jarige.
Want de kunst in deze tijd is niet om te snappen hoe we AI als tooling voor het hedendaagse kunnen toepassen. Dat is klein denken. De uitdaging is terug te keren naar ons kindbrein en vanuit dat perspectief de mogelijkheden van AI op waarde te schatten.

De grote omwenteling

Uiteindelijk zal AI alle conventies omtrent werk, organisaties, productie en waarde omver werpen. Niet omdat de technologie dat dicteert, maar omdat mensen met verbeeldingskracht dat mogelijk maken. De vraag is niet: "Hoe kunnen we AI gebruiken om sneller te adverteren?" De vraag is: "Wat als adverteren helemaal niet meer bestaat?"
Sir Ken Robinson waarschuwde al dat we kinderen op school creativiteit afleren. Nu betalen we de prijs. In een wereld waar kennis gratis is, is verbeelding de nieuwe schaarste. In een wereld waar AI alles kan berekenen, is de menselijke capaciteit om het ondenkbare te denken ons laatste competitieve voordeel.

Een oproep aan de industrie

Dus hier is mijn oproep aan iedereen in onze industrie: stop met het optimaliseren van gisteren. Stop met het efficiënter maken van systemen die over vijf jaar niet meer bestaan. Begin met het herontdekken van die enorme bron aan creativiteit die we allemaal ooit hadden.

Kijk naar je werk door de ogen van Tommy. Stel de domme vragen. Accepteer geen enkele conventie. Want in een wereld waar machines perfect binnen de lijntjes kleuren, is buiten de lijntjes tekenen het enige dat er nog toe doet.
De toekomst behoort niet aan degenen die het beste met AI kunnen prompten. De toekomst behoort aan degenen die durven voor te stellen wat nog niemand heeft bedacht. Die de wereld kunnen zien zoals een 7-jarige die ziet: vol mogelijkheden, zonder beperkingen, ongeremd sinds het begin der tijden.

Verbeelding is belangrijker dan kennis. Einstein wist het al. Tommy weet het nog steeds. De vraag is: durven wij het ons weer te herinneren?

Ronal van Schaik - founder Kaliber