Rave Recap #2: achter vrolijke deuntjes schuilen serieuze woorden

Tijdens ADE '25 draaiden op ruim 1.200 locaties meer dan 3.300 artiesten. Een select groepje pakte zelfs de microfoon tijdens de Pro-conferentie. De dj's die normaal zorgen voor euforie op de dansvloer, spraken hier over serieuzere topics. In Rave Recap #2 vertellen KI/KI, Franky Rizardo en DJ AG over vrouwen op line-ups, mentale balans en weer opkrabbelen na een dip.

Op de foto: KI/KI aan het woord. Credit: Jasper ten Tusscher

#1 Meer vrouwen op festivals

Net zoals in 2024 stond KI/KI op het podium van de Zuilenzaal in Felix Meritis. Waar de Nederlandse DJ destijds vertelde over haar intieme vibe bij grote optredens, sloeg ze deze editie een serieuzere toon aan met een gesprek over diversiteit en inclusiviteit. Volgens de panelleden, naast KI/KI en een moderator waren dat dj's HAAi en BASHKKA, zijn het mannen die de dienst uitmaken op de line-ups van mainstream-evenementen. 

Dat vrouwelijke dj's nooit op timetables van grote festivals staan, is natuurlijk overdreven, geven de vier dames toe. KI/KI weet dat als geen ander: tijdens ADE stond ze in de ArenA oog-in-oog met 50.000 bezoekers en draaide ze eerder die week een eigen, stijf uitverkochte 5-hours set. Toch blijven het vooral de kleinere queer-evenementen waar vrouwen de meeste kansen krijgen. Boekers worden daarom opgeroepen om een diversiteitsbeleid te ontwikkelen dat draait om leidende rollen en eerlijke beloning voor vrouwen, niet alleen om zichtbaarheid en tokenism.

De emancipatie van vrouwelijke artiesten ligt niet alleen in handen van organisatoren; ook fans kunnen op social media een belangrijk steuntje in de rug geven. Hoewel de aanwezige dj's allemaal het nut van platforms als Instagram en TikTok inzien - je bouwt er snel een fanbase op en anderen delen virale filmpjes van je sets - zien ze ook een schaduwkant. Haatcomments zijn 'toxic' en algortimes maken de scene niet inclusiever, maar exclusiever. Ook voor fans hebben de dames een boodschap: support elkaar online, in plaats van te vechten voor de meeste views en clicks.

#2 Aandacht voor mentale gezondheid

Dan fietsen we door van het Felix Meritis naar Rosewood aan de Prinsengracht. Op papier een rit van 5 minuutjes, maar door storm Benjamin duurde de tocht wat langer. In het hotel, dat tijdens ADE fungeerde als conferentielocatie, spreekt een DJ die minstens zo vaak van A naar B reist: Franky Rizardo.

"Zijn geheim? Hij neemt zijn streams niet op in een eenzame studio, maar al wandelend op straat, omringd door zijn fans"

De Gelderse artiest is van alle Nederlandse DJ's het vaakst over de grens te vinden. Hoe blijft hij mentaal in evenwicht met meerdere internationale optredens per week en slechts een paar nachtjes per maand thuis? Frank Ketelaar, zoals de echte naam van de artiest luidt, heeft daar zo zijn trucs voor. Hij probeert zoveel mogelijk te slapen rondom zijn shows (ook overdag) en durft 'nee' te zeggen tegen grote gigs als zijn schema dat niet toelaat. Daarnaast gebruikt hij AI om sommige tracks te masteren: omdat kunstmatige intelligentie zijn technische taken deels overneemt, houdt hij zijn hoofd vrij voor creativiteit.

De mentale support die Franky die Franky tijdens zijn talk gaf, geldt niet alleen voor artiesten. Ook de mensen aan de andere kant van de DJ-booth kunnen daar wat van leren. Want met ruim 1.200 feesten die vijf dagen en nachten non-stop doorgaan, ligt vermoeidheid en overbelasting op de loer. Gelukkig deed de organisatie van ADE er alles aan om dat te voorkomen. Via posters bij de locaties werden fanatieke feestgangers eraan herinnerd dat je altijd naar je lichaam moet luisteren en het gebruik van alcohol en andere middelen nooit zonder risico's is. Daarnaast konden Pro-passhouders terecht bij TrainMore om mentaal en fysiek weer op te laden na een nacht dansen. 

#3 Dip ombuigen in dj-carrière

DJ AG weet als geen ander hoe je een mentale dip kunt ombuigen naar succes. De Brit werkte jarenlang als sales manager met een stabiel inkomen, tot een conflict met zijn baas over een promotie de emmer deed overlopen. Gefrustreerd besloot Ashley, zoals hij eigenlijk heet, het roer 180-graden om te gooien en startte met dj-livestreams op TikTok. "Een midlifecrisis uit het boekje", grapt hij.

Na een moeizaam opstartjaar ontplofte hij op de socials. Inmiddels tikt zijn volgeraantal de 2,5 miljoen aan en trekken zijn video's duizenden, soms miljoenen views. Zijn geheim? Hij neemt zijn streams niet op in een eenzame studio, maar al wandelend op straat, omringd door zijn fans. Die mogen niet alleen dansen, maar doen ook actief mee aan zijn optredens. Zo mogen ze meerappen op de beats van AG of een plaatje meedraaien op uiteenlopende locaties, van Londen en New York tot Jamaica. De keuze voor waar hij draait is geen uitgekiende strategie; hij gaat gewoon daarheen waar het publiek het meest gemengd en enthousiast is.

Dertigste verjaardag

En met die positieve noot zit ook onze ADE '25-verslaggeving erop. Maar niet getreurd: de data voor ADE '26 zijn al bekend. Van 21 tot en met 25 oktober 2026 wordt de 30e verjaardag van het elektronische muziekfestijn uitbundig gevierd. Tot dan!