Grootste kunstprijs in Nederland uitgereikt aan Sara Sejin Chang (Sara van der Heide)

De Theodora Niemeijer Prijs is op 8 maart 2023 uitgereikt aan Sara Sejin Chang (Sara van der Heide) op de Rijksakademie in Amsterdam. De stimuleringsprijs is dit jaar verhoogd naar €100.000 en is daarmee de grootste vrij besteedbare kunstprijs van Nederland. Om de representatie en waardering van vrouwelijke kunstenaars te vergroten wordt de prijs uitgereikt aan mid-career vrouwelijke kunstenaars.

In het beeldende werk van Chang onderzoekt de kunstenaar thema’s rondom Eurocentrisme, dekolonialisering, racialisering, (collectieve) heling en sjamanisme. De recente film-installatie Four Months, Four Million Light Years (2020) van Chang, is een sjamanistische reis door de tijd en ruimte. Hierin ontrafelt de kunstenaar het koloniale denken achter de grootschalige adoptie industrie. Via de koloniale print Een Shaman ofte Duyvel-Priester (1692) van de V.O.C. bestuurder Nicolaes Witsen reist het werk door de tijd van Nederlands deelname aan de Koreaanse oorlog (1950-1953) naar de actualiteit van transraciale adoptie.

Aveline de Bruin (directeur Quetzal Art Center, jurylid 2023): "Sara Sejin Chang (Sara van der Heide) is een kunstenaar met internationale allure die lange tijd geen solotentoonstelling in een Nederlands museum heeft gehad. Het werk van Chang verdient het om toegevoegd te worden aan de collectie van een Nederlands museum."

Zippora Elders (chief curator, Head of Curatorial Department & Outreach voor Gropius Bau in Berlijn): "De kunstenaar stelt het Eurocentrisch denken ter discussie, vermengt kleine en grote verhalen, en weet geopolitieke onderwerpen op een intieme manier te verbinden met ruime beeldende zeggingskracht en overtuigende kennis en kunde van meerdere disciplines. Zij brengt video, film, historisch materiaal, onderzoek, tekeningen, tekst, montage en muziekcomposities samen tot overstijgend artistiek werk"

Vernieuwde Theodora Niemeijer Prijs

Er zijn weinig financiële middelen en prijzen beschikbaar voor de doorontwikkeling van mid-career vrouwelijke kunstenaars. Voor startende kunstenaars zijn er vele fondsen beschikbaar, terwijl vrouwen vaak in een latere fase van hun carrière veel werk produceren. Juist dan hebben ze baat bij extra steun. De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is in die fase het meest zichtbaar en wordt weerspiegeld in de verdeling van verwervingen door musea. Naar schatting bedraagt het werk van vrouwelijke kunstenaars nog altijd slechts 16,4%* van de vaste collecties van de grootste hedendaagse musea.

Het Niemeijer Fonds vindt het belangrijk dat vrouwen in die cruciale fase van hun carrière worden gesteund. Het wil met de nieuwe vorm van de prijs de ongelijke verdeling tussen mannen en vrouwen agenderen en de vertegenwoordiging van het werk van hedendaagse vrouwelijke kunstenaars in museale collecties vergroten.

Bedrag vertienvoudigd

Ten opzichte van voorgaande succesvolle edities is het bedrag vertienvoudigd: waarvan €75.000 vrij besteedbaar is en €25.000 wordt beschikbaar gesteld als aankoopbudget voor een museum. De aankoop van een werk is voor een Nederlands museum een middel om een betere representatie van vrouwelijke kunstenaars te bewerkstelligen.